ศึกษาแบบอย่างโครงการระดับโลก FIABCI 2005

ดร.โสภณ พรโชคชัย<1> (sopon@thaiappraisal.org)
ประธานกรรมการ มูลนิธิประเมินค่าทรัพย์สินแห่งประเทศไทย<2>

          “ตาดูดาว เท้าติดดิน” ท่านนายกรัฐมนตรี พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร ของเราเคยกล่าวไว้อย่างนั้น <3> โครงการอสังหาริมทรัพย์ที่ได้รับรางวัลระดับโลกก็ถือเป็นดาวที่เราควรมองและศึกษาให้ดีเพื่อนำมาพัฒนาโครงการอสังหาริมทรัพย์ในบ้านเราให้ได้ดียิ่ง ๆ ขึ้น เข้าทำนอง “เอาเยี่ยงกา” (แต่ในส่วนไม่ดี ก็ไม่จำเป็นต้อง “เอาอย่างกา”)
          FIABCI (คำย่อจากภาษาฝรั่งเศสที่แปลเป็นอังกฤษว่า International Real Estate Federation) หรือสมาพันธ์อสังหาริมทรัพย์นานาชาติ เป็นผู้จัดการประกวด FIABCI Prix d'Excellence ขึ้นทุกปี (ปี 2548 นับเป็นปีที่ 14 ที่จัด) FIABCI เป็นองค์กรด้านอสังหาริมทรัพย์ที่ใหญ่ที่สุดในโลก มูลนิธิประเมินค่าทรัพย์สินไทย (www.thaiappraisal.org) ของเราก็เป็นองค์กรสมาชิกหลักในประเทศไทย ผมยังรับหน้าเสื่อเป็นผู้แทน FIABCI ประจำองค์การ UN-ESCAP และในกรณีการประกวดนี้ ผมเป็นกรรมการตัดสินการจัดประกวดในส่วนที่เกี่ยวกับ Habitat Award มา 2 ปีติดต่อกันแล้ว
          โครงการที่ได้รับรางวัลนั้นพิจารณาจากการรณรงค์ทางการตลาด ความสำเร็จทางการเงิน รูปแบบสถาปัตยกรรมและนวัตกรรมด้านเทคโนโลยี รวมทั้งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและประโยชน์ต่อชุมชนเป็นสำคัญ รายละเอียดเกี่ยวกับโครงการชนะเลิศยังสามารถดูได้จากเว็บไซต์ www.fiabci.org ในที่นี้ขอเรียนนำเสนอเพียงบางโครงการเท่านั้น

อสังหาริมทรัพย์เพื่อการพักผ่อน
          ในประเภท leisure property นี้ Millennium Park สหรัฐอเมริกาได้รับรางวัลนี้ โครงการนี้ถือเป็นปฏิมากรรมในลักษณะที่เป็นอนุสรณ์สถานใจกลางเมืองชิคาโก นับเป็นศูนย์วัฒนธรรมกลางแจ้งที่มีขนาดใหญ่ถึง 25 เอเคอร์ (63.23 ไร่) Millennium Park นับเป็นศูนย์วัฒนธรรมของศิลป ดนตรี สถาปัตยกรรมและการตกแต่งระดับโลกที่แปลกตายิ่ง นอกจากนี้ในโครงการยังประกอบด้วยน้ำพุ สถานที่แสดงดนตรี สวน สนามสเก็ต สนามหญ้าขนาดใหญ่สำหรับการพักผ่อนและการแสดงกลางแจ้ง อาคารจอดจักรยานสำหรับผู้มาเยี่ยมชมที่ออกแบบพิถีพิถันเป็นพิเศษ
          โครงการนี้เป็นการแสดงให้เห็นถึงความอลังการและอารยธรรมระดับสูงของโลกในยุคปัจจุบัน ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ www.millenniumpark.org

อาคารสำนักงาน
          ผู้ชนะเลิศในประเภทนี้คือ สำนักงานใหญ่ของ Telenor ที่เมือง Fornebu ประเทศนอรเวย์ อาคารสำนักงานนี้ตั้งอยู่ห่างจากนครออสโลประมาณ 10 กิโลเมตร บนที่ดินที่เป็นสนามบินเก่าแห่งหนึ่ง โดยเจ้าของโครงการนี้ก็คือ Telenor ซึ่งเป็นบริษัทโทรคมนาคมที่ใหญ่ที่สุดในประเทศนอรเวย์ อาคารแห่งนี้ตั้งอยู่บนที่ดินขนาดใหญ่ถึง 54 เอเคอร์ (136.58 ไร่) แต่ตัวตึกมาขนาด 9.6 ไร่ มีคนทำงานรวมกันถึง 7,500 คน ซึ่งถือเป็นเมืองขนาดย่อมเมืองหนึ่งทีเดียว ค่าก่อสร้างเป็นเงินถึง 4.2 พันล้านโครนหรือ (27,144 ล้านบาท) รวมพื้นที่รวมกัน 137,000 ตรม. (ตรม.ละ 198,131 บาท) มีห้องประชุมถึง 220 ห้อง
          ในด้านการรักษาสิ่งแวดล้อมนั้น การมีบ้านใกล้ที่ทำงานในราคาที่ถูก (นอกเมือง) ทำให้เกิดการประหยัด มีการปลูกต้นสนถึง 2,100 ต้น นอกจากนี้ 40% ของพลังงานมาจากพลังงานที่นำกลับมาใช้ใหม่จากพลังน้ำ (ทะเล) ในด้านการใช้พลังงานนั้น มีพัดลม 20 000 ตัว แอร์ 9,000 ตัว เครื่องทำความร้อน 6 500 เครื่อง ทางด้านระบบโทรคมนาคม มีสายเคเบิลระยะทางถึง 2 700 กิโลเมตรภายในอาคาร
          อาคารนี้เปิดใช้ในปี 2545 และดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ www.telenor.com

เมืองใหม่
          AlphaVille Flamboyant ประเทศบราซิล เป็นผู้ชนะเลิศในประเภทนี้ แนวคิดของเมืองนี้ก็คือ “เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีกว่า (A Better Quality of Life!) เป็นเมืองที่อยู่ห่างจากนครเซาเปาโลประมาณ 200 กิโลเมตร เป็นเมืองที่สร้างขึ้นเพื่อช่วยแก้ปัญหาการขาดแคลนที่อยู่อาศัยในเมืองขนาดใหญ่ของบราซิล เมืองนี้มีขนาดเพียง 3 ตร.กม. หรือ 1,875 ไร่ ประกอบด้วยประชากร 5,000 คน (1 คนต่อ 600 ตรม. ในขณะที่กรุงเทพมหานคร มีพื้นที่ 278 ตรม. ต่อประชากร 1 คน)
          เมืองใหม่ทั้งเมืองเป็นการขายที่ดินจัดสรร เพื่อให้ประชาชนสามารถสร้างบ้านเป็นของตัวเองตามแบบและรสนิยมส่วนตัวโดยไม่มีข้อจำกัด และการจัดสรรที่ดินอย่างนี้เป็นกิจการด้านอสังหาริมทรัพย์ที่กำลังได้รับความสนใจมากขึ้นในบราซิล เพราะที่นั่นมีความขาดแคลนที่อยู่อาศัยสูงมาก
          จะสังเกตได้ว่า นครใหญ่ ๆ ในบราซิลมีประชากรหนาแน่นมาก ตามเนินเขาล้วนมีชุมชนแออัดบุกรุกเต็มไปหมด สภาพแวดล้อมถูกทำลายไปมาก การสร้างโครงการจัดสรรขนาดใหญ่ในลักษณะเป็นเมืองใหม่และใหญ่ ที่เป็นการจัดหาที่อยู่อาศัยแก่ประชาชนในราคาที่ไม่แพงเกินไปนักจึงเป็นทางเลือกที่น่าสนใจ

ที่อยู่อาศัย
          รางวัลชนะเลิศเป็นของสิงคโปร์ ในโครงการ “1 Moulmein Rise” ซึ่งจุดที่ทำให้ชนะเลิศก็คือการออกแบบทางสถาปัตยกรรมที่สร้างสรรค์ยิ่ง โครงการนี้เป็นอาคารชุด (ขายขาด) มีห้องชุดจำนวน 50 ห้อง (ในจำนวนนี้ 2 ห้องเป็นห้องสุดหรู - เพนท์เฮาส์) ก่อสร้างแล้วเสร็จในปี 2546 โดย บจก.ยูโอบี ดีเวลลอปเมนท์ ตั้งอยู่ใกล้สถานีรถไฟฟ้าโนวีนา (380 เมตร) ในโครงการประกอบด้วยสระว่ายน้ำ ยาวถึง 50 เมตร สูงลดหลั่นถึง 3 ชั้น! จากุสซี่ ห้องออกกำลังกาย ยามรักษาความปลอดภัย
          การออกแบบยังพยายามให้สามารถระบายอากาศตามธรรมชาติ หน้าต่างพิเศษได้รับการออกแบบให้สามารถเปิดอ้าได้แม้ฝนตกหนัก นอกจากนี้ยังมีลักษณะการออกแบบที่เน้นการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมเป็นอย่างยิ่ง
          ศึกษาละเอียดเพิ่มเติมของโครงการนี้ได้ที่ www.singaporeexpats.com

ศูนย์การค้า
          Madrid Xanad? ประเทศสเปน เป็นผู้ชนะเลิศในอสังหาริมทรัพย์ประเภทนี้ นี่ไม่ใช่โครงการศูนย์การค้าธรรมดาสามัญ! เพราะรูปแบบทางสถาปัตจกรรม การตกแต่งทางศิลปและการออกแบบอื่น ๆ มีลักษณะเฉพาะที่น่าสนใจยิ่ง คนที่เข้ามาในศูนย์การค้าแห่งนี้จะหลงไหลกับบรรยากาศและสภาพแวดล้อมที่เป็นเอกลักษณ์หนึ่งเดียว ซึ่งผสมกลมเกลืนระหว่างศูนย์การค้ากับสถานที่พักผ่อน
          ภายในศูนย์การค้ายังประกอบด้วยห้างสรรพสินค้าที่มีชื่อเสียงของสเปน และร้านค้าแบบพลาซ่าอีกประมาณ 200 ร้าน นอกจากนี้ยังมีศูนย์สุขภาพ สวนเล่นสเก็ต โบวลิ่ง ศูนย์สันทนาการครอบครัว ไนต์คลับ และศูนย์อาหารนานาชาติ นอกจากนี้ภายในยังมีตึกโดมหิมะสำหรับการสันทนาการอีกด้วย
          ดูจากภาพแล้วท่านจะทึ่งถึงการออกแบบโครงการและสถาปัตยกรรม โดยดูได้ที่ www.kikuobata.com/xanadu.html ส่วนเว็บไซต์ของโครงการ (แต่เป็นภาษาสเปน) คือ www.millsmadridxanadu.com

ทำให้เป็นแบบอย่าง
          ผมว่าประเทศไทยของเราก็มีโอกาสจะได้รับรางวัลในอนาคตได้ การทำอสังหาริมทรัพย์ให้ดีนั้น นอกจากเป็นอนุสรณ์สถานประจำตระกูลและส่วนตัวของผู้สร้างแล้ว ยังเป็นการสร้างชื่อเสียงที่ดีให้กับประเทศชาติอีกด้วย ลองคิดดูว่าถ้าเมืองไทยเราได้รับรางวัลบ้าง ก็จะเป็นหน้าเป็นตาของประเทศเช่นกัน แต่การที่เราจะ “มีหน้าตา” ได้ก็ต่อเมื่อเราได้พยายามสร้างสรรค์โครงการให้ดี ยั่งยืน ไม่ใช่ประเภท “ตีหัวเข้าบ้าน” (ไม่ทำอย่างต่อเนื่อง) “เฮไหนเฮนั่น” (ขาดจุดยืน ขาดเอกลักษณ์) เราต้องการนักพัฒนาที่ดินมืออาชีพที่มีวิสัยทัศน์เพื่อพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ที่ดีต่อผู้บริโภค สังคม สิ่งแวดล้อมและประเทศชาติโดยรวม
          เกิดมาชาติหนึ่ง ต้องทำ (ดี) ให้ลือลั่น

หมายเหต  
<1> เป็นนักวิจัย-ประเมินค่าทรัพย์สินในประเทศไทย ขณะนี้ยังเป็นประธานกรรมการศูนย์ข้อมูลอสังหาริมทรัพย์ AREA.co.th กรรมการสมาคมการวางแผนและเคหะแห่งอาเซียน ผู้แทนสมาคมอสังหาริมทรัพย์โลก (FIABCI) ประจำ ESCAP และผู้แทนของสมาคมผู้ประเมินค่าทรัพย์สิน IAAO ประจำประเทศไทย
<2> ทะเบียนมูลนิธิเลขที่ กท.1075 เป็นองค์กรที่มุ่งให้ความรู้ด้านการประเมินค่าทรัพย์สินและการพัฒนาเมืองแก่ประชาชนทั่วไป ถือเป็นองค์กรวิชาชีพอสังหาริมทรัพย์ที่มีกิจการคึกคักต่อเนื่องที่สุดแห่งหนึ่งในปัจจุบัน
<3> จากหนังสือ “ทักษิณ ชินวัตร ตาดูดาว เท้าติดดิน”